19.3.24

Ciudad del Este (Paraguay)

Het drielandenpunt gezien vanaf Argentinië; het punt ligt in de rivier Paraná;
rechts stroomt de Rio Iguazú in de Paraná
de nieuwe brug tussen Foz de Iguaçu en Ciudad del Este wordt binnenkort in gebruik genomen

Monument op het Argentijnse uitzichtpunt
De tamelijk uitgestrekte Stad van het Oosten (zoals de naam letterlijk vertaald luidt) is een bizarre plek. Je komt er over een brug over de grensrivier Paraná vanuit het Braziliaans Fox de Iguaçu. Maar er is nauwelijks verschil, behalve dan wat de drukte betreft. In Ciudad del Este (CdE) hoor je meer Portugees dan Spaans en zie je meer Braziliaanse kentekens dan Paraguayaanse. Zelfs in winkels en restaurants word je in het Portugees te woord gestaan, maar wij praten vanzelfsprekend in het Spaans terug. 

Het draait bij dit grenstoerisme natuurlijk allemaal om de prijsverschillen. Vooral geïmporteerde producten zijn in Paraguay goedkoper dan in Brazilië. Je ziet in CdE dus honderden winkels met elektronica, sportkleding, parfums, medicijnen en autobanden. Er zijn luxe winkelcentra en er zijn straten met allerlei kleine winkeltjes of kramen en er zijn zelfs straatverkopers die ook een graantje willen meepikken. De Brazilianen komen met auto's, minibusjes en touringcars voor een dagje winkelen en dat met duizenden tegelijk.

Vandaag hebben we zelf ook meegedaan aan dit circus, in de eerste plaats om nieuwe banden voor de camper te krijgen. Dat lukte al bij de eerste zaak waar we de naam Continental op de voorgevel zagen. We gingen voor het Duitse Continental of het Franse Michelin. De prijs was inderdaad vrij laag, iets lager dan in Nederland en flink lager dan in Argentinië of Chili. Ook hier sprak de verkoper Portugees en gebrekkig Spaans, althans de meeste tijd leek het meer op Portugees dan op Spaans. Afrekenen moest in dollars of euro's, want alleen met contanten krijg je korting. Altijd handig om wat bij je te hebben onderweg.  

Gisteren kwamen we hier aan na twee grenspassages. Eerst moesten we een brug over naar Foz de Iguaçu in Brazilië. Het was zondag maar desondanks stond er een flinke rij van vooral Braziliaanse auto's. Na een uur waren we er doorheen. Vervolgens minstens 10 kilometer door de stad Foz naar de volgende grensbrug. Het was inmiddels flink gaan regenen. Hier waren we wat sneller klaar. 

Een en al modder

De navigatie van Maps.me stuurde ons daarna over enkele onverharde wegen en we kwamen met de schrik vrij. Het was daar vanwege de regen een grote glijpartij. Het was bijna onmogelijk de auto onder controle te houden over deze modder. Snel maar weer terug naar de hoofdweg. We hadden een huisje geboekt aan een meer een eind buiten CdE maar hadden alleen de locatie, geen straatnaam, want die is er niet. We vroegen iemand de weg en die stuurde ons de verkeerde kant op met als gevolg weer modder. We moesten nog een tijd wachten omdat voor ons een auto vast kwam te zitten.
Huisje in het bos

Uiteindelijk kwamen we aan bij het huisje met kilo's klevende modder aan de camper. 

De bus wordt weer toonbaar

Vandaag hebben we bij een autowasserij de boel weer schoon laten maken en ook binnen werd de boel flink gezogen. Voor 5 dollar waren we klaar.

Het is nog steeds heet, hoewel het gisteren met de regen onder de dertig graden bleef. Vandaag was het weer 37 graden en de komende twee dagen ook. Daarna lijkt de ergste hitte voorbij. 

Eten aan het meer

15.3.24

Iguazú


We zijn gisteren aangekomen bij het drielandenpunt van Argentinië, Brazilië en Paraguay. We zijn nog wel in Argentinië. De stad heet Puerto de Iguazú. 

Je komt hier natuurlijk voor de watervallen en die zijn magistraal. Vandaag hebben we ze bezocht en de betiteling "één van de 7 natuurlijke wereldwonderen" lijkt ons geheel terecht. De plek wordt natuurlijk toeristisch uitgebuit en dat leidt tot 1,2 miljoen bezoekers per jaar. Er zijn twee looproutes aangelegd door het oerwoud en langs de watervallen en die moeten al die toeristen verwerken. Soms leidt dat tot kleine opstoppingen als iedereen op de zelfde plek de zelfde foto wil maken, maar we vonden het prima te doen. Een derde route, naar de Duivelskeel, is momenteel helaas gesloten wegens reparatie na natuurgeweld. Volgens velen zou dat juist het hoogtepunt zijn. Misschien moeten we nog eens terug...

Van de natuur zie je behalve bomen en planten vooral veel vlinders, enorm veel soorten vlinders. Er zijn bijvoorbeeld ook apen maar die hebben we niet gezien. 

Het mooiste is natuurlijk toch het donderende geweld van de watervallen. Men zegt dat het de breedste watervallen ter wereld zijn, zeker niet de hoogste. Over drie kilometer stort de Iguazú-rivier zich omlaag in meer dan 200 watervallen.

Een vaste bewoner

Je kunt de watervallen ook van de Braziliaanse kant bekijken, maar de meesten zijn het er over eens dat de blik van de Argentijnse kant indrukwekkender is, dus daar zullen wij het ook bij laten.


 

In de Wanda-mijn

Gisteren bezochten we op weg naar hier de mijn van het dorp Wanda. Het is een mijn waar halfedelstenen als kwarts en amethist worden gewonnen en verwerkt tot siervoorwerpen. We deden er een korte rondleiding en Janny kocht nog een aantal sierraden in de winkel. De winkel is een soort snoepwinkel voor veel vrouwen. 

Gisteren was het echt heet, tot ongeveer 38 graden. Vandaag voelde het iets draaglijker en het was zo'n 35 graden maximaal. We hebben een appartementje op 1 kilometer van het drielandenpunt met als belangrijkste kenmerk de airco. Maar ook verder is het comfortabel. Het was bij de watervallen wel flink zweten, maar we hadden het er graag voor over. 

13.3.24

San Ignacio

Mision San Ignacio, in het woud en toch in het dorp
We zijn in de provincie Misiones (te vertalen als Missies). Het blijkt een heel interessant gebied van Argentinië te zijn en niet alleen door de watervallen van Iguazú. Er is oerwoud en er zijn ruïnes van Jezuïetenmissies. 
Mision de Santa Ana

Na het bezoeken van twee van deze missies weten we ongeveer wat ze inhouden. Priesters van de Jezuïetenorde kwamen ruim 400 jaar geleden naar deze streek, gedeeltelijk ook in het huidige Paraguay en Brazilië met het doel om te evangeliseren, maar wel met een sociale instelling. 

Maquette van het centrum van Misión San Ignacio

In de missie van Santa Ana kregen we een uitgebreide uitleg van deze geschiedenis. De priesters probeerden het vertrouwen te winnen van de leiders van de clans van het Guaranívolk die in de oerwouden leefden. De priesters boden hen bescherming aan tegen agressieve kolonisten, onderwijs, huizen en een aantrekkelijke godsdienst die ze konden combineren met hun eigen goden. Ze moesten wel enkele gebruiken opgeven, zoals kannibalisme en polygamie, maar niet de taal. 

Zo ontstonden een soort modelsamenlevingen op vrijwillige basis, dus geen slavernij, met uiteraard een missiekerk, scholen, huizen, bestuursgebouwen, begraafplaatsen en werkplaatsen. Men probeerde zoveel mogelijk zelfvoorzienend te zijn. Er woonden enkele duizenden mensen in een missie.

Na ruim een eeuw vond de Spaanse koning het genoeg en verving de Jezuïeten door andere, minder vredelievende priesterordes, die bereid waren belasting te innen en aan hem af te dragen. Hierdoor en door aanvallen van Portugezen op de missies was het snel voorbij en trokken de inheemsen weer de oerwouden in of stichtten nieuwe dorpen en werden de missies platgebrand en deels afgebroken. Het woekerende woud dekte de overblijfselen toe en pas in de twintigste eeuw werden ze herontdekt en opgegraven en deels hersteld. Nu vormen ze Werelderfgoed van de VN. 

Het front van de missiekerk San Ignacio

Aan de missie van Santa Ana is niets herbouwd. De resten zijn blootgelegd en de begroeiing verwijderd.

De missie in San Ignacio (naar de stichter van de Jezuïetenorde Ignatius de Loyola) is wel gedeeltelijk herbouwd met de schaarse achtergebleven stenen. Deze plek is daarom ook bekender bij de toeristen, mede omdat de ruïnes aan de rand van het dorp liggen. 

De spectaculaire lichtshow onder de sterrenhemel

Om het voor bezoekers nog interessanter te maken wordt het verhaal van de missies uitgebeeld in een licht- en geluidsshow, die we gisteravond bijwoonden met acht andere mensen. Echt bijzonder vonden we dat, onder andere omdat het zich op verschillende locaties afspeelde waartussen je wandelde onder de sterrenhemel. Het was om 20 uur nog steeds ruim 30 graden. 

De kerk was wit en had één toren, zegt het infobord

Vandaag bezochten we dezelfde ruïnes nog eens bij daglicht.

Ontbijt bij het zwembad van het hostel
Vanwege de maximum temperatuur van rond de 38 graden, staan we tijdelijk niet op campings maar hebben we eenvoudige accommodaties met airco via Airbnb geboekt. Nu zijn we in een hostel van goede kwaliteit, 600 meter van de missie. We houden er lange siësta's, want tussen 13 en 18 uur gebeurt er weinig in deze braadpan van Argentinië. 

De grote toeristenstroom is in Misiones duidelijk niet nu in het hete seizoen, maar begint over enkele weken met Pasen. 

12.3.24

Ituzaingó

De mooi gelegen gemeentecamping van San Miguel
Van Bella Vista gingen we naar het dorp San Miguel, een van de toegangspoorten tot het enorm grote nationale park Iberá. De eerste nacht stonden we op een gemeentecamping bij het dorp en aan een meer. Het hele gebied is een lappendeken van meren, moerassen en bossen. 

Een familie capibara's hield ons even op
De volgende dag moesten we ruim 30 kilometer over zandwegen naar de ingang van het park. Dat viel niet mee, want op meerdere plaatsen was het rul zand, waar je met de nodige snelheid door heen moet. 
Een ons onbekende vogelsoort

Aan het eind van de weg troffen de parkranger (v) aan die ons wegwijs maakte. Er is een camping met faciliteiten, maar helaas werkten wifi en de warme douches niet. Wel is alles gratis hier. 

De capibara is een knaagdier

We zagen in het park tientallen capibara's (waterzwijnen in het Nederlands). Het zijn nogal trage en weinig schuwe dieren. Soms zitten ze midden op de weg en moet je ze bijna smeken om aan de kant te gaan.  Ook zie je vrij regelmatig een soort moerashert. Daarnaast heel veel soorten vogels die we nog nooit hadden gezien of gehoord hadden. We maakten die middag een wandeling en zagen diverse dieren. 's Avonds op de camping waren vuurvliegjes te zien. 

Camping in het nationale park Ibera

We troffen er een man die met een nogal grote drone aan het werk was, later ook nog eens toe het al donker was. Het bleek te gaan om een drone waarmee natuurbranden opgespoord kunnen worden. 

Na een goede nachtrust -het koelde af tot 20 graden- reden we nog 7 km het park in naar een rivier en daar zagen we ook nog een kaaiman, een klein soort krokodil.  

Vandaag reden we naar de plaats Ituzaingó. Die ligt weer aan de Paraná. Hier is enkele decennia terug een enorme stuwdam gebouwd voor elektriciteit. Om een stuwmeer te kunnen vormen in dit nogal vlakke land moest er een dam van 60 km worden gemaakt die zorgt voor een hoogteverschil van 23 meter. 

We boekten een tour bij het bezoekerscentrum annex museum. We moesten onze paspoorten laten registreren want de helft van de dam ligt in Paraguay. De dam is eigenlijk niet zo fotogeniek, maar is niettemin een enorm bouwwerk. Er zijn 20 generatoren die zorgen voor elektriciteit voor 7 miljoen huizen in beide landen. Er is ook een sluis gemaakt die het mogelijk maakt schepen de dam te laten passeren. Ook aan trekvissen is gedacht. Een sensor ziet vissen aankomen en er wordt dan automatisch een vissenlift in werking gesteld die de vissen 23 meter hoger brengt. 

Uitzicht op Río Paraná

We staan op camping El Mirador, inderdaad met een prachtig uitzicht op de Paraná. 

Camping El Mirador

9.3.24

Bella Vista

Lunchstop in Esquina aan de Paraná
We zijn nog steeds aan de enorm brede Paraná, op sommige plekken twee kilometer breed. 

Het reizen wordt wat zwaar momenteel. Dat komt omdat het steeds heter wordt. We zitten nu overdag al op 35 graden en het wordt waarschijnlijk over enkele dagen 40 graden. Een bijkomend probleem is dat we steeds meer last van muggen hebben, ook muggen die overdag actief zijn. We zijn flink actief met anti-muggenspray. We gingen slapen met 30 graden, dat gaat nog.

Camping Isidrio, aan een zijrivier

We zijn duidelijk in een subtropisch gebied terechtgekomen met veel palmen, enorm veel vogels, vlinders en libellen. De provincies Entre Rios en Misiones staan ook bekend om de hoge temperaturen en hoge luchtvochtigheid, dus we konden het wel verwachten. De hoofdreden dat we deze kant oprijden is Iguazú, met de beroemde watervallen en ook de naastliggende stad in Paraguay, Ciudad del Este, waar we nieuwe banden voor de auto willen kopen. Het is nog 700 km.

Op de mooie camping in Bella Vista staat slechts één ander stel, maar ze gaan er helaas van uit dat we het normaal vinden dat ze 24 uur per dag een radio aan hebben staan, overdag hard, ‘s nachts zacht. 

De vorige dagen hadden we ook goede campings, eergisteren in La Paz, waar we naast een thermaalbad stonden met warm zout water. Het water was voldoende zout om er in te kunnen drijven.

Dobberen in het zoute bad in La Paz, met de Paraná op de achtergrond

5.3.24

Paraná

Camping in Arroyito, fraai aan de Rio Segundo
We zijn in het Argentinië van de grote vlakten en rechte wegen.


In twee dagen zijn we van Córdoba naar de stad Paraná gereden, ruim 400 km over de saaiste wegen die je maar kunt bedenken. Aan de ene kant van de weg mais en de andere kant soja en soms een wei met stieren, het is hier nog saaier dan langs de Nederlandse snelwegen. 

Het is ook het deel van Argentinië van de grote rivieren, zoals de Paraná die vanuit Brazilië het land binnenstroomt en bij Buenos Aires in de Atlantische Oceaan verdwijnt. De provincie heet Entre Rios, tussen de rivieren.

Gisteren hadden we een fraaie plek op een eenvoudige camping aan de Rio Segundo gelegen. Het was er bijna stil 's middags. Helaas veranderde dat 's avonds toen een groep jongeren luid lachend en pratend tot 3 uur 's nachts de rust kwam verstoren. Geen muziek gelukkig en ook niet heel dichtbij, maar toch niet leuk.

Ook vandaag hebben we een camping met hoge bomen en heel veel vogels. Onder andere bloeiende bomen waar de kolibries op af komen. Hij ligt aan de Paranárivier.

Het weer is fantastisch, veel zon, weinig wind en temperaturen rond de 28 graden. 

De afstanden worden groter: 1650 km in 16 dagen

4.3.24

Córdoba

Het Jezuïetenklooster
Córdoba in Spanje kenden we al maar Córdoba in Argentinië blijkt ook een aangename stad te zijn. Met 1,5 miljoen inwoners is het een grote stad maar het verkeer is geen probleem. Het gaat er rustig aan toe.
Binnenplaats van Casa del Virrey Sobremonte

Het is een moderne stad met veel jonge inwoners in hippe outfit en vaak met tattoo's. Omdat het tegelijk een oude stad is, door de Spanjaarden gesticht, zijn er ook heel wat oude gebouwen te zien. Daarvan hebben we er enkele bekeken de afgelopen dagen. 

Donderdag reden we eerst naar een parkeergarage, dicht bij het appartement. Voor vier dagen moet je heel wat spullen meenemen en we brachten ook nog flink wat wasgoed naar een wasserette.

De toegang tot ons appartementsgebouw

De kathedraal van Córdoba

Het appartement is oud, in een bijna monumentaal gebouw, op slechts 200 meter van het centrale plein. Het heeft ook wel wat achterstallig onderhoud maar verder was het prima in orde en we waarderen natuurlijk de centrale ligging. 

Donderdag brachten we een bezoek aan het oudste huis van Córdoba met daarin een historisch museum. Het heet Casa del Virrey Sobremonte en we vonden het mooi. 's Avonds gingen we weer naar een Libanees restaurant en het was ook hier genieten. 

Vrijdag bezochten we het Museum van de Herinneringen. Midden in het centrum was een illegale gevangenis van de geheime dienst waar vermeende politieke tegenstanders van de dictatuur van Videla werden vastgehouden en gemarteld. Velen kwamen nooit terug en de verantwoordelijken zijn weliswaar veroordeeld maar over de verdwenen mensen gaven ze geen informatie. Dit tot groot verdriet van hun familie, tot op de dag van vandaag. 

Waar zijn ze?

Het politiecomplex is grotendeels in de oude staat tot museum omgevormd, waar de lotgevallen van enkele politieke gevangenen uitgebreid wordt belicht. In heel Argentinië zijn 30.000 veelal jonge mensen in deze donkere jaren verdwenen. Het is een open wond in de Argentijnse geschiedenis. Het museum is aangrijpend door zijn rauwe oorspronkelijke ruimten en door de verhalen die er worden verteld. 

Deel van het Jezuïetencomplex

We kwamen ook nog in de Manzana Jesuítica, een blok van de Jezuïeten, met kerk, klooster, universiteit en museum. Het museum herbergt reconstructies van onder andere voorhistorische reuzendieren. 

Feria Artesenal Güemes

Zaterdag bezochten we de wijk Güemes waar elke avond in het weekend een kunstnijverheidsmarkt wordt gehouden. Ook is het een centrum van bars en restaurants en dus kom je in een gezellige drukte terecht. 

We probeerden een cervercería, een bar gespecialiseerd in allerlei bijzondere bieren. Het was er druk en het bier met de papas bravas smaakte heerlijk. Cervecerías zie je vrij veel in Argentinië en je kunt voor minder dan 2 euro een pint smakelijk tapbier drinken. 

De Jeep van Colombiaanse reizigers
"Wij zijn reizigers zonder geld", staat er

We brachten deze dagen ook wel heel wat tijd door in het appartement, want snel internet is verleidelijk om eens wat programma's te bekijken die zijn blijven liggen.

Parque Sarmiento; elke ring heeft een verschillend jaartal

Vandaag bezochten we maar liefst drie kunstmusea die dicht bij elkaar staan in het Parque Sarmiento.

Kunst in Museo de Bellas Artes

Het is misschien geen topkwaliteit maar wat mag je verwachten voor 50 cent entree?
Museo Palacio Dionisi

Het zijn in elk geval mooie gebouwen waarin de kunst wordt geëxposeerd. 

Bijzondere bomenlaan in Córdoba

Morgen gaan we na deze relaxte stedentrip weer verder naar het oosten. 

28.2.24

Alta Gracia

Eergisteren mist
Eergisteren vertrokken we onder mistige omstandigheden naar een Nationaal Park waar condors te zien moeten zijn. Eenmaal aangekomen raadde de ranger ons af om de 12 km lange wandeling te doen naar het Balcon Norte, een goed uitzichtpunt voor de condors. Het zou mistig blijven en gaan regenen. We deden een korte wandeling vanaf de parkeerplaats. Een paar uur later zagen we tot onze verbazing vanuit de camper een condor zitten op een rots in de buurt van dat wandelpad. Helaas waren er mensen die het nodig vonden om van het pad af te gaan en naar de condor te klimmen. Die vloog natuurlijk weg. 
De lange wandeling met uitzicht op de wolken in het dal

Je mag officieel overnachten in het park en bij de parkeerplaats zijn toiletten die de hele nacht openblijven. 's Ochtends was het mooi opgeklaard en deden we alsnog de 12-km-wandeling. Het is een prachtig gebied met veel vogels en we zagen onderweg al enkele condors rondcirkelen. 

Een prachtige wandelroute

De condor staat bekend als de grootste vogel ter wereld, ongeveer 1,30 meter hoog en met een vleugelspanwijdte tot 3,20 meter. Ze staan ook bekend als de verreweg meest economische vogels. Slechts 1% van de tijd bewegen ze hun vleugels. De rest van tijd gebruiken ze de thermiek. Met zendertjes heeft men vast kunnen stellen dat ze wel tot 150 km ver kunnen vliegen zonder een enkele vleugelslag. Het zijn aasgieren. 

Dit park is de meest oostelijke plek waar ze voorkomen; ze leven verder vooral in het Andesgebergte. 

De vingervormige vleugeleinden en de witte halsband zijn kenmerkend voor de condor

Bij het uitzichtpunt kijk je tegen een rotswand aan, aan de overkant van een rivier, waar zich nesten bevinden. Met ons kleine verrekijkertje dachten we twee condors bij een nest te zien. Maar spectaculairder is natuurlijk als ze vliegen. We werden niet teleurgesteld. We zagen meerdere keren condors cirkelen en één keer kwam er een vlak over ons heen. Helaas hadden we geen camera paraat, dus het bewijs ontbreekt. In totaal hebben we zo'n 10 condors gezien, een bijzondere ervaring.

Camping Villa Carlos Paz
Gisteren reden we verder naar het meer bij de stad Villa Carlos Paz. We stonden op een niet zo bijzondere camping, maar wel vlak aan het water. Het gaf een beetje de illusie van een Italiaans meer. 

Ernesto "Che" Guevara

Vandaag bezochten we het Che Museum in Alta Gracia. Het is het woonhuis geweest van de Argentijn Che Guevara gedurende 10 jaar tussen zijn vijfde en vijftiende jaar. Zijn ouders waren daar naar toe verhuisd want de gezonde lucht zou goed voor de kleine Ernesto zijn, die leed aan astma. 

Het museum biedt een overzicht van zijn leven en dood, onder andere zijn reizen. We herinneren ons de film Motorcycle Diaries. In 2006 is zijn vroegere mede-revolutionair Fidel Castro in het museum geweest, zagen we op foto's. 

In Alta Gracia staan we op een goed verzorgde gemeentecamping. Hierna gaan we naar Córdoba waar we voor vier dagen een appartement hebben gehuurd.